Analiz yapmak iş geliştirme ve işi sonuca bağlama noktasında doğru kararlar alıp hızlı ilerlemeyi sağlar. Analiz sözcüğü özünde “bir konuyu parçalara ayırarak ayrıntıları incelemek” manasına gelmektedir. Neticede bir işe girişildiğinde her ayrıntı ve ayrıntıların uzantıları iyi belirlenmelidir. İyi analiz doğru ve düzgün projelere götürür. Bu sebeplerden dolayı yazımızda basit ve kolay uygulanabilir olan SWOT analizi tekniğini her yönüyle incelemeye ve nedir? nasıl yapılır? soruları yanıtlamaya çalışacağız.
SWOT analizi nedir?
SWOT analizi incelenecek durumun güçlü-zayıf, fırsat-tehdit başlıklarıyla ele alınmasını sağlayan bir analiz türüdür. İsmi içeriğinden gelmektedir:
S: Strengths (Güçlü yönler)
W: Weaknesses (Zayıf yönler)
O: Opportunity (Fırsatlar)
T: Threats (Tehditler)
Bu yöntem ilk olarak 1960’lı yıllarda Harvard Üniversitesi profesörleri tarafından geliştirilmiştir. Birçok şirketin kurulumunda, girişimciler tarafından ortaya konan fikirlerde, bireysel karar ve düzenlemeler gibi pek çok alanda SWOT tekniğine başvurulmaktadır. İnsan doğası gereği sahip olduğumuz farklılıklar ve benzerlikler aslında iş geliştirme konusunda iyi analiz edilirlerse büyük kolaylıklar sunmaktadırlar. Tüm bu yönler doğrultusunda kişiler atılması gereken doğru adımları atarlar ve başarı elde ederler.
SWOT analizinin amacı da verilecek kararlardaki hata oranını en aza indirmektir. Yapılacak işin tanımını doğru anlamak, yetenek ve eksiklere göre hareketi sağlayıp gereksiz harcamalardan ve zaman yetersizliğinden olumsuz etkilenmemeyi sağlamaktır. İşten, enerjiden ve zamandan tasarruf sağlamak ve en verimli noktaya getirmek SWOT tekniğiyle mümkündür.
SWOT analizi kurumlar için yapıldığı gibi bireyler için de yapılmaktadır. Girişimciler veya kendini tanımak ve gelişimini yönlendirmek isteyen her birey için önerilmektedir.
Ücretsiz SWOT analizi şablonu
SWOT analizi nedir? Bölümünde bahsettiğimiz aşamaları şablon üzerinde değerlendireceğiz. Göründüğü gibi analizi yapmak için bir sayfayı dört eşit parçaya bölmek gerekmektedir. Bu parçaların her birine güçlü, zayıf yönlerimiz ve fırsatlar, tehditler yazılmalıdır. Bölümlere ayırıp başlıkları yazdıktan sonra en önemli nokta kesinlikle tarafsız bir şekilde öz eleştiri yapıp objektif bir tutumla doldurmaktır.
SWOT analizi için sorulması gereken sorular
Şablondan yola çıkarak yapmamız gereken dört ana başlığı en doğru şekilde tamamlamak ve hazır hale getirmektir. Burada önemli olan yapılacak işin tüm çıktıları göz önünde tutularak objektif kararlar vermektir. Karar vermemizi kolay hale getirmek de kendimize soracağımız sorulara bağlıdır. Sorulacak her soru şirketi, yapılacak olan işi başarıya taşıma noktasında önem taşımaktadır.
Güçlü yönler nasıl saptanır?
Güçlü yönleri değerlendirirken hem kendinizi içten hem de durumu dıştan tespit etmeniz önemlidir. Bunları da şu sorularla belirleyebilirsiniz: Üstün yönleriniz neler? Hangi işleri yaparken kendinizi rahat ve verimli hissediyorsunuz? Bu işi yaparken sahip olduğunuz avantajlar ne? Dezavantajlar noktasında motivasyonunuz ne? Ekiple karşılaştırıldığında sizi farklı kılan özellikler ne? Diğer insanlar hangi yönlerinizi güçlü buluyor?
Bu sorulara vereceğiniz cevaplar sizi yapacağınız iş noktasında motive edebilmeli ve gerçekçi olmalıdır. Bu bireysel aşamalar iş başlangıcında önemlidir. Eğer kişisel olarak sorulara yanıt verebilirseniz şirket olarak da ilerleme gösterirsiniz.
Zayıf yönler nasıl saptanır?
Kendinizde eksik gördüğünüz ya da daha çok geliştirmeniz gereken tüm özelliklerle bu kısımda yüzleşmelisiniz. Hangi alanlarda kötüsünüz? Neleri iyileştirmek için çalışmanız gerekmekte? Başkaları hangi işlerde sizden daha iyi? Dışarıdan zayıf görülen özellikleriniz neler? Zayıf görülen veya sizin zayıf gördüğünüz özelliklerden hangileri istediğiniz işi yapmanıza engel?
Bu soruların cevapları da hangi işleri yapıp yapmayacağınıza vereceğiniz kararlar da önem arz etmektedir. Bulunan zayıf yönler yapılacak işlerin ve şirketlerin de zayıf yönleridir.
Tehditler nasıl saptanır?
Tehditler noktası da zayıflıklar gibi düşünülebilir ancak fırsatlar için olan dış etken durumu tehditler için de vardır. Buradaki olumsuz durumlar da aslında dış etkilerin sunduğu durumlardır.
Önümde nasıl engeller var? Koşullardaki değişimler işimi nasıl etkiler? Problemimiz finans kaynaklı mı? Bana sunulan seçenekler ileride olumsuz bir sonuç doğurabilir mi? Bulunan tehditler ilerleme ve büyüme noktasında engel taşıyabilecek nitelikte olabilir.
Fırsatlar nasıl saptanır?
Fırsatlar bir iş için, hayattaki durumlar ve kararlar için olumlu nitelikler taşımaktadır. Bu olumluluk güçlü yönleri saptama konusuyla benzerlik gösterse de dikkat etmemiz gereken şey güçlü yönlerimiz bizde var olan ve içten gelen yönlerimizdir. Fırsatları belirlerken dış faktörlerin olduğunu unutmamak gerekir.
Elimdeki fırsatlar neler? Daha çok fırsat yakalayabileceğim hangi alanlar var? Çevremde neler oluyor? Hangi soruna çözüm olabilirim? Nasıl bir ortam işimi kolaylaştırır?
SWOT analizi örnekleri
Turkcell
Turkcell SWOT analizini incelediğimizde görünen 3 güçlü yönün ortaya çıkmasında etkili olabilecek faktörler arasında Turkcell’in uzun yıllardır iş yapan bir operatör olması, gelişmiş bir GSM ağına sahip olması ve Türkiye’nin her yerinde var olan sistemleşmiş bir teknik ağa sahip olması yer almaktadır. Kurumsal olarak sunulan güven ve ilgi de diğer operatörler arasından sıyrılmasını sağlamaktadır. Şirket olarak iyi bir iş bölümü ve görev dağılımı sağlanmış olması ve yeni nesil ihtiyaçlarına cevap veren tarifeler barındırması yine güçlü yönleri destekleyen veriler oluşturmaktadır.
Bununla birlikte var olan zayıf yönlerin sebepleri arasında reklam alanında ve müşteri bilgilendirme noktasındaki eksikliklerini sayabiliriz. Turkcell’in olumlu sunduğu özelliklerle birlikte maliyetinin de kıyasla daha fazla olması durumunu çözmesi gerekmektedir. Kaliteli ancak pahalı algısı müşteriyi başka operatör arayışına sokabilmektedir.
Turkcell adına en büyük fırsat ülkenin adını taşıması ve kurulmuş ilk firma olmasıdır. Her özel günde çeşitli kampanyalar sunarak daha fazla fırsat yakalayabilmektedir. Kurumsal hat ve numara sunumu büyük bir fırsat ve ayrıcalıktır aynı zamanda yaygın bayi ağına sahip olması nedeniyle de birçok yeniliği hızlı yayma imkanına sahiptir.
Tehdit unsurları küreselleşen dünya neticesiyle alt yapısı çok daha iyi ve Turkcell’den de çok uzun zaman önce piyasada var olan operatörlerin var olmasıdır. Turkcell olarak yapılması gereken alt yapısını sahip olduğundan çok daha iyi bir boyuta getirmektir. Zayıf yönlerini geliştirip bu zayıflıkları fırsata çevirmek isteyen diğer operatörlerle yarış halinde olmalıdır.
Kahve Dünyası
Şablonda göründüğü gibi Kahve Dünyası markasının güçlü yönlerini oluşturan unsurların başında Türk markası olması gelmektedir. Kahvenin Türkler için önemine bakıldığında da bir kahve zinciri kurmak için en büyük olumlu yön olarak yerli oluşunu dile getirmekteyiz. Yabancı zincir olmadığı için fiyat açısından da uygunluk göstermesi ve Türk damak tadına uygun ikramları sunması güçlü yönlerini sunmaktadır.
Ülkedeki genç nüfusun fazla olması ve kahve içiminin artmış olması da sunulan fırsatlar arasında gösterilmektedir. Bunlarla birlikte yabancı kahve zincirleriyle rekabet halinde olunması tadındaki kahve yetersizliği vb durumların da zayıflık ve tehlike olarak karşısına çıktığını görmekteyiz.
SWOT analizi kullanıldığında ne olur?
Yazımızın buraya kadar olan kısımlarında SWOT tekniğinden, amacından, nasıl kullanacağımızdan ve kullanan firmalardan bahsettik. Bu kısımda da değineceğimiz nokta SWOT için derleyici bir aşama olacak.
Bir şirket kurulduğunda o şirketi piyasada farklı bir yere getirmek için, fikir üretildiğinde fikrin eyleme dönüşmesi için ve sunulan projelerin karşılığının hızlı bulunması için detaylı incelemeler yapmak gerekmektedir. Bu detaylı inceleme hangi konuda olursa olsun ilk aşama için önemli olan bizim sonuçları ve çıktıları iyi değerlendirebileceğimiz bir platform oluşturmak. SWOT analiz tekniği bizim bu çıktıları bir arada görmemizi sağlayan stratejik bir tekniktir. Örnek incelemelerinden yola çıkarsak bugün piyasada söz sahibi olan ve aynı amaç ve hizmeti sunan birçok aynı tip firma ve şirketin var olduğunu görmekteyiz. Bu kadar çok seçeneğin bir arada iş yapabilmesi için fark edilmesi gereken kritik noktaların olduğunu biliyoruz. SWOT sayesinde de o kritik noktaları içten ve dıştan tüm yönleriyle, benzerleriyle de kıyas yaparak ele alabilmekteyiz.
Sonuç olarak SWOT analiz tekniğini kullanarak hata oranını düşürmüş, rekabet şansımızı arttırmış, fikirleri eyleme dönüştürürken önemli adımlar atmış oluruz.
Kaynakça