Endüstri 4.0 bir nevi üretim sahasından insanı olabildiğince uzak tutan bir devirdir. İnsan etkisinin minimuma indirgenmesi ve yapay zekanın, internet ağlarının öne çıkması esastır. İnsan sadece üretim fikri bulma noktasında işlev sahibidir. Üretilecek nesne bulunduğunda artık görevi yapay zeka robotlar üstlenmektedir. Teknoloji çağı altında dijital işler ortaya koymak, dünya pazarında söz sahibi olmak ve hızlı üretimler gerçekleştirmek önceliğine endüstri 4.0 cevap vermektedir.
Endüstri 4.0 tarihsel dönüşümü
Endüstri 4.0 ifadesini ve üretime, tüketime, hayata etkilerini iyi analiz etmek için önce tarihsel süreci incelememiz gerekmektedir. Endüstri kelimesinin insan hayatına girişi 18. yy. ortalarına denk gelmektedir. Başlangıcı ülkelerin elinde bulunan ham maddelerin artmasına ve bunları işleyecek insan gücünün yetersizliğine bağlanmaktadır. İngiltere’de ortaya çıkan buharlı iş makineleri insan üretim hayatında endüstri 1.0 etkisi yaratmıştır. İnsan eliyle üretimden yine insan etkisiyle buharlı makine üretimine geçilmiştir.
Daha sonra makine kullanımının bir üst basamağı olan elektrik sayesinde endüstri 2.0 yaşanmıştır. Burada karşımıza çıkan kavram seri üretimdir. Henry Ford elektrikle üretimi birleştirmiş ve üretimin yeni soluğu olan seri üretimle araba modellerini piyasaya sunmuştur. Seri üretimin avantajlarının yanı sıra dezavantajlarını da üretim sektörü yaşamıştır. Buharlı iş makinelerinin ürün hacmini katlayarak yeni ürünler ortaya çıkmaya başlamıştır ve bu da üretim fazlasını doğurmuştur. Yeni pazarlara duyulan ihtiyaç artmıştır ve ticaret hacmi genişlemiştir.
Endüstri 3.0’ı doğuran ana sebep ise elektrikten sonra belki de en önemli basamak olan bilgisayarın üretimi olmuştur. Bilgisayarın icadı ile direkt olarak üretim faaliyetleri ve iş modelleri etkilenmemiş de olsa bilgisayarların gelişmesi insanın üretim üzerindeki etkisini bir hayli azaltmaya başlamıştır. Sürecin bir diğer getirisi ve bu döneme endüstri sıçramasını yaptıran üretim ise robotlar olmuştur. Endüstri 3.0 ortaya çıkışından günümüz endüstri sıçramalarına kadar birçok noktada üretimi tekeline almıştır. Endüstri 3.0 uzun dönemli yeniliklerle gelişmiş olsa da netice itibariyle bugünkü teknoloji boyutunun en önemli adımları atılmıştır. Artık dünya genelinde bilgisayarlar ve işlemci robotlar olduğundan pazar yaratmak ve ürün taşımak da kolaylaşmıştır.
Endüstri 4.0 basamağı ise şu an en çok gündemimizde olan ve dünya çapında büyük işler yapmak için yakalanması gereken bir dönem gibi görünmektedir. Bu zamana kadar gerçekleşmiş tüm endüstri dönemleri arasında teknolojiyi en yakın soluktan barındıran ve gün geçtikçe daha büyük boyutlara sıçrayan bir üretim ağıdır. İnsana çok büyük ölçüde tasarım ve fikir bulmada bağlı kalan bunun dışında üretimin her adımını dijitalleştiren endüstri 4.0 en hızlı şekilde üretim yapmaya odaklıdır.
Endüstri 4.0 gerçekleştirmek nelere bağlıdır?
Öncelikle endüstri 4.0 günümüz teknolojilerini dahi aşmayı planlayan robotik ve dijital sistemlerle büyümeyi hedefleyen bir yapıdır. Buna bağlı olarak üretim sahasında olan her kesim teknolojiye hakim olmalı ve getirilerini kendi üretim metotlarında uygulamalıdır. Sahip olunan ve ortaya konan tüm startup fikirleri, teknoloji firmaları, sağlık, eğitim, hukuk gibi hayatımızın her alanında olan sektörler bu dijitalleşmeye uygun büyümeler gerçekleştirmelidirler. Endüstri 4.0’ı 3.0’dan ayıran en önemli kavram yapay zekadır. 4.0 da diğer endüstri modelleri gibi çağın getirdiği yenilikleri üretim modellerine taşımaktadır.
Bulunan her yeni fikir üretim aşamasına geçmeden önce insan zihniyle tasarlanmaktadır ve üretim şekline geçirilmektedir. Endüstri 4.0’da büyük çoğunlukla yapılan, insanların fikirlerini yapay zekaya sahip robotlar tarafından işlemektir. Yapay zeka, bilgisayar ve robotların üretildiği andan itibaren hayatın birçok noktasına konu olmuş ve kontrol dışı bir üretim, kontrol dışı bir oluşum var gibi gösterilmiştir.
Yapay zeka ve teknolojik üretimi doğru anlamlandırabilmek ve bunları kendi üretimlerimizde kontrollü halde kullanabilmek için:
- Ekolojik üretim modelleri üzerinde durulmalıdır. Ekolojik üretim çevreci bir çerçevede üretimi gerçekleştirmeye odaklıdır. Üretimin her aşamasında kullanılacak kaynakların yeterli ve doğru ölçülerde kullanımını gerektirmektedir. Oluşturulacak teknolojiler birçok açıdan tehlikeli maddeleri barındırmaktadır. Bu nedenle elde tutulan doğal kaynaklar önem arz etmektedir.
- Geri dönüştürülen kaynak kullanımına teşvik edilmelidir.
- Üretim modeli dışında bir diğer nokta ise eğitim sistemleridir. Verilecek olan mesleki eğitimler artık yapay zeka teknolojisine uygun adımlarla verilmelidir. Yazılım bilgisi arttırılmalı ve teknolojik gelişmeler öğrencilere bizzat uygulamalı olarak sunulmalıdır. Okulda alınan teorik eğitim öğrencilerin yapay zeka teknolojisiyle direkt olarak karşılaştıklarında üretim yapamamalarına sebep olabilmektedir.
Girişimcilik ekosistemi ve endüstri 4.0
Girişimcilik, startup kurma, yatırım alma, sanal girişimcilik gibi kavramlar da bu yüzyılın üretim modelleri arasında hızla yükselmektedir. Endüstri 4.0 gibi yeni denilebilecek bir üretim metodu ile yeni denilebilecek girişimcilik ekosistemi bakıldığında birlikte yol alan iki üretim sürecini oluşturmaktadır. Endüstri 4.0 üretimini destekleyen, işlerini bu teknolojilerle büyütmeyi hedefleyen ülkeler yatırımlarını da yapay zeka alt yapısı kurulabilecek iş fikirlerine vermeyi tercih etmektedirler. Endüstri 4.0 ile birlikte üretim dünyasına giren teknolojiler ne kadar çok inovatif ürünlere dönüştürülürse o kadar çok yayılmaktadır. Bu teknolojileri inovatif hale getiren girişimler de haliyle ülkeler ve önemli firmalar tarafından desteklenmektedir.
Startupların iş geliştirmesi
Ekosistemde bu açığı yakalamış olan fikirler bulunduğu gibi henüz uyum aşamasında olan, araştırmaları teorik olarak kalan ve uygulamaya dönüştürememiş şirketler, firmalar, iş sahipleri de mevcuttur. Bu yapılardan beklenen Ar-Ge merkezlerini güçlendirip üretim modellerini yenilemeleridir. Bu endüstri döneminde en önemli yapılardan biri Ar-Ge merkezleri ve kuluçka yapılarıdır. Amerika’da bulunan Silikon Vadisi örneği tüm dünyadaki girişimciler için ilk araştırma basamağını oluşturmaktadır.
Startuplar piyasadaki eksikleri fark edip doğru analiz yöntemleriyle piyasaya uygun olguları sunabilmelidir. Yeni sektör açıklarını doğru analiz edememek sunulacak fikirlerin başarısız sonuçlanmasına sebep olabilmektedir. Startuplar bulunan Ar-Ge yapılarının gözden kaçırdığı teknolojik detayları ilk aşamada yakalamalıdırlar.
Yeni üretim modellerinin sunduğu fırsatlar
Endüstri 4.0 üretim modeli diğer endüstri sıçramaları gibi tüm dünyayı etkisi altına alacak önemli bir model olmuştur. Bunu fark eden ülkeler startupların bu teknolojiye daha kolay adapte olacağına kani olmuşlar ve desteklerini de yeni iş kollarına sunmuşlardır. Açığı fark edip doğru hizmetleri sunan girişimciler iş dünyasında fark edilmişlerdir. Startuplar başlangıç aşamalarında olmasa bile işlerini büyütmek istediklerinde sermaye eksikliğini yaşamaktadırlar. Bu dönüşümü doğru uygulayan ekosistemlere ise gerekli yatırımlar geleneksel iş modelleri tarafından sağlanmaktadır.
Çağımızda gelişen yeni iş kollarının yapması gereken teknolojinin her saniye ileri taşıdığı üretim senaryolarını dikkatli analiz etmektir. Eğer bir startup kurma fikriniz varsa yeterli yatırımın sağlanması, işlerin destekli ve hızlı ilerlemesi piyasanın teknoloji açığını gidermekle kolaylaşacaktır.
https://www.endustri40.com/endustri-4-0-ile-gelecege-bakis-ve-beklentiler/